Dawny cmentarz katolicki (1809–1957/1972)
Nekropolia powstała w 1809 r. na terenie przekazanym przez księcia Antoniego Pawła Sułkowskiego. Ostatni pochówek na cmentarzu odbył się w 1957 r., od tego czasu nekropolia podlegała dewastacji. W 1971 r. zdecydowano o jej likwidacji, a w 1972 r. proces ten przeprowadzono, tworząc na miejscu cmentarza założenie parkowe.
Former Catholic cemetery (1809–1957/1972)
The necropolis, located on a site donated by Count Antoni Paweł Sułkowski, was established in 1809. The last burial at the cemetery took place in 1957 and from that moment the necropolis started to fall into ruin. In 1971, a decision on the cemetery liquidation was made. The process of liquidation was carried out in 1972 and on the site of the cemetery, a park was established.
Czytaj więcejZostał usytuowany na zewnątrz obwałowań miejskich, u zbiegu ob. Al. Jana Pawła II (Wolfsruhmerstrasse) z ob. ul. ks. Teodora Korcza (Kastanienallee), po południowo-wschodniej stronie skrzyżowania, rozciągając się na wschodzie aż do wysokości ob. SP nr 7.
Cmentarz założono w 1809 r., a grunty pod nekropolię ofiarował na ówczesnym Przedmieściu Rydzyńskim (Reisener Vorstadt) książę Antoni Paweł Sułkowski. Miejsce pochówku katolików znalazło się w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącego już cmentarza ewangelików reformowanych (kalwinów), usytuowanego po północnej stronie drogi, w miejscu gdzie dziś istnieje Park Jana Jonstona, oraz nieco na zachód od wielkiego cmentarza żydowskiego (kirkutu), zlokalizowanego po wschodniej stronie ob. SP nr 7.
W 1847 r. na cmentarzu wzniesiono kostnicę, a miejsce pochówku znajdowali na nim wierni z Leszna, wsi Gronowo i Leszczynko oraz folwarków Grzybowo i Maryszewice. Ze względu na ograniczoną powierzchnię nekropolii i brak możliwości jej powiększenia, na początku XX w. na katolickim cmentarzu było coraz „ciaśniej”. Do tego czasu wzniesiono już niewielką kaplicę pogrzebową oraz szopę na narzędzia. W takim stanie nekropolia przetrwała do końca zaborów, przy czym w czasie I wojny światowej w jej wschodniej części wydzielono kwaterę wojskową dla kilkudziesięciu pochowanych tam żołnierzy.
W okresie międzywojennym brak miejsca na cmentarzu katolickim był już tak dotkliwy, że w 1928 r. zdecydowano się założyć nową nekropolię dla katolików, czyli współczesny cmentarz przy ob. ul. Kąkolewskiej. Od tego momentu na starym cmentarzu pochówki stawały się coraz rzadsze, choć trwały jeszcze po 1945 r. Ostatni został dokonany w 1957 r. Od tego czasu nekropolia podlegała sukcesywnej dewastacji, a 17 marca 1971 r. Miejska Rada Narodowa zdecydowała o jej likwidacji. Dokonano tego w 1972 r., usuwając groby i rozbierając kaplice grobowe, m.in. rodziny Świderskich, w której spoczywał też słynny lekarz i społecznik międzywojnia dr Bronisław Świderski. Nieliczne grobowce, z reguły osób zasłużonych dla miasta, przeniesiono na nowy cmentarz przy ob. ul. Kąkolewskiej, rekonstruując tam historyczne groby.
O dawnym cmentarzu katolickim u zbiegu ob. Al. Jana Pawła II i ul. ks. T. Korcza przypomina stare założenie zieleni z wiekowymi dębami szypułkowymi (Quercus robur) i innymi szlachetnymi drzewami, stanowiące relikt historycznych nasadzeń cmentarnych.
Bibliografia:
- Halec Janina Małgorzata, Stary cmentarz katolicki, [w:], Leszczyńskie cmentarze, pod red. J. M. Halec, Leszno 2010.
- Świderski Bronisław, Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno 1928.
- Urbaniak Miron, Modernizacja infrastruktury miejskiej Leszna w latach 1832–1914, Poznań 2009.
