
Kasyno artylerii polowej (1904–1905/60.–70. XX w.)
Kasyno wzniesiono w latach 1904–1905 według projektu i pod nadzorem wojskowego radcy budowlanego Maxa Lichnera, który nadał budowli oprawę w stylu neorenesansu północnego. Służyło kadrze oficerskiej artylerii polowej, a w okresie międzywojennym oficerom 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich. Użytkowane jeszcze na początku XXI w. jako restauracja, Kasyno Wojskowe przed kilkoma laty zakończyło działalność.
Field artillery officers' mess (1904-1905/ 1960s-1970s)
The mess was built in the years 1904–1905 to the design and under the supervision of military construction advisor Max Lichner, who gave the building northern Neo-Renaissance expression. It was used by field artillery officers and in the interwar period by officers of 17th Lancer Regiment of Wielkopolska. Still used at the beginning of the 21st century as a restaurant, the Officers' Mess closed down a few years ago.
Czytaj więcejWraz z budową nowych jednostek wojskowych przy ob. ul. J. Dąbrowskiego (Gartenstrasse) i Racławickiej (Wörthstrasse), dla formacji piechurów z 3. Dolnośląskiego Pułku Piechoty nr 50 oraz artylerzystów z 2. Poznańskiego Pułku Artylerii Polowej nr 56, powstały też dwa autonomiczne kasyna oficerskie: dla piechoty i artylerii polowej. Zgodnie z umową z 16 stycznie/10 lutego 1902 r. pomiędzy samorządem municypalnym a Królewską Intendenturą V Korpusu Armijnego w Poznaniu, ten pierwszy został zobowiązany do budowy kasyna dla kadry oficerskiej piechoty na terenie koszar przy ob. ul. Racławickiej, natomiast kwestia budowy kasyna dla oficerów artylerii polowej znalazła się w gestii fiskusa wojskowego.
Miejsce budowy państwowego kasyna znalazło się przy ob. ul. Królowej Jadwigi (Lange Neugasse), na jej południowym krańcu, we wschodniej pierzei traktu. Tam istniało już od dawna miejsce spotkań kadry oficerskiej kwaterujących w Lesznie formacji wojskowych, zwane zbrojownią (Zeughaus). W pierwszej dekadzie XX w. budynek został rozebrany, a na jego miejscu od 13 czerwca 1904 do 22 września 1905 r. wzniesiono, na podstawie projektu garnizonowego radcy budowlanego Maxa Lichnera z Poznania, nowe kasyno dla oficerów artylerii polowej. Obiekt został przekazany do eksploatacji oficjalnie 24 października 1905 r., a cechował się malowniczą sylwetką o rozczłonkowanej bryle, utrzymaną w konwencji modnego neorenesansu północnego.
Po likwidacji pruskiego garnizonu, od lat 20. XX w. kasyno było wykorzystywane przez kadrę oficerską kwaterującego w Lesznie 17. Pułku Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego. W 1939 r. większość cennych ruchomości z kasyna została przez wojsko ewakuowana do Kraśnika, a zatem niemieckie władze okupacyjne zastały kasyno opustoszałe. Niemniej jednak utrzymano jego wojskową funkcję, zachowaną także po II wojnie światowej.
W okresie powojennym budynek został rozbudowany od wschodu o prostą, kubiczną dobudówkę, która pozwoliła na reorganizację i rozbudowę funkcji gastronomicznej kasyna wojskowego. Budynek był eksploatowany w tej funkcji jeszcze na początku XXI w. Po rezygnacji ostatniego dzierżawcy i braku chętnych na dalszą dzierżawę wojskowej restauracji kasyno trafiło w gestię Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, która chciała urządzić w budynku internat dla żołnierzy. Wskutek braku zgody Służb Konserwatorskich na tak poważną przebudowę wewnętrzną obiektu, w 2014 r. zdecydowano się wystawić go na sprzedaż.
Budynek dawnego kasyna artylerii polowej wraz z ogrodem i ogrodzeniem został 12 lipca 1993 r. wpisany do rejestru zabytków pod numerem 1431/A.
Bibliografia:
- Śliwiński Eugeniusz, 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich. Geneza – organizacja – działania bojowe, Leszno 2008.
- Urbaniak Miron, Leszczyńskie koszary z lat 1901–1905 na planach budowlanych Archiwum Państwowego w Lesznie, Leszno 2012.
- Urbaniak Miron, Modernizacja infrastruktury miejskiej Leszna w latach 1832–1914, Poznań 2009.