Kościół staroluterański, ob. ewangelicko-augsburski (luterański)(1891–1892)
Świątynia została wzniesiona w latach 1891–1892 w konwencji skromnego neogotyku według projektu i przez Hermanna Nergera z Leszna. Był to jedyny kościół zbudowany w Lesznie w XIX w. Niewielka świątynia od 1946 r. należy do parafii ewangelicko-augsburskiej.
Old Lutheran Church, at present the Evangelical-Augsburg Chapel (1891–1892)
The temple was erected in the years 1891-1892 in a modest Neo-Gothic style by Hermann Nerger and to his design. It was the only church built in Leszno in the 19th century. Since 1946, this small-sized temple has belonged to the Evangelical-Augsburg congregation.
Czytaj więcejPowstały w końcu XIX w. kościołek parafii staroluterańskiej to jedyna nowa świątynia wzniesiona w XIX w. w Lesznie. Jego projektantem i zarazem budowniczym był lokalny mistrz budowlany Herrmann Nerger, który budowlę wzniósł przy ob. ul. Ignacego Paderewskiego (Roonstrasse), gdzie posiadał swoje grunty, zabudowywane stopniowo willami. Jedną z działek odsprzedał właśnie parafii staroluterańskiej pod omawianą świątynię. Tynkowany kościółek, utrzymany w skromnej konwencji neogotyckiej, został wzniesiony w stanie surowym do końca listopada 1891 r., a jego ostateczny odbiór nastąpił w końcu marca 1892 r.
Wewnątrz jednonawowej i surowej w wystroju kaplicy usytuowano niewielki ołtarz (od południa) oraz ambonę i chrzcielnicę, ubrane również w kostium neogotyku. Uwagę zwracały także balkony z tacami na ofiarę. Uroczyste nabożeństwo inaugurujące działalność świątyni odbyło się 17 maja 1892 r., a wzięli w nim udział m.in. superintendent Fengler z Chociebuża wygłaszający mowę inauguracyjną, pastor Schöne z Gubina, prowadzący liturgię, oraz radca kościelny Hinz, który wygłosił kazanie. Swoją skalą i bryłą kościół staroluterański nie mógł w żaden sposób konkurować z pozostałymi świątyniami Leszna, przypominał bowiem raczej kaplicę. Był i jest jednak o tyle ciekawy, że został zrealizowany w konwencji neogotyku, stylistyce w Lesznie unikalnej.
Parafia staroluterańska troszczyła się o swój dom spotkań najprawdopodobniej do końca II wojny światowej, a przynajmniej jeszcze w okresie międzywojennym. Po 1945 r., w dniu 27 października 1946 r. w kościółku odprawione zostało pierwsze nabożeństwo dla parafii ewangelicko-augsburskiej, będącej gospodarzem świątyni do chwili obecnej. W 2003 r. parafia dokonała prac remontowo-konserwatorskich elewacji świątyni, pokrywając je żółtym kolorem w dwóch odcieniach.
Bibliografia:
- Archiwum Państwowe w Lesznie, Akta miasta Leszno.
- Błaszkowski Marcin, Kaplica ewangelicka w Lesznie, „Przyjaciel Ludu”, z. II/XCVIII, 2003.
- Dünnhaupt Hans, Lissa in Posen. Ein Städtebild, Lissa 1908.
- Świderski Bronisław, Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno 1928.
- Urbaniak Miron, Modernizacja infrastruktury miejskiej Leszna w latach 1832–1914, Poznań 2009.
